Όταν τα δόντια είναι χαλασμένα ή μολυσμένα, η εξαγωγή τους κάποιες φορές φαντάζει ως η ευκολότερη και ταχύτερη λύση, ιδίως όταν ο πόνος είναι έντονος. Περίμενε όμως… Η εξαγωγή μπορεί να είναι η εύκολη λύση, αλλά όχι πάντα η καλύτερη δυνατή! Οι περισσότεροι αγνοούν τα πλεονεκτήματα της διατήρησης των φυσικών μας δοντιών και ξεχνούν ότι ακόμη και το καλύτερο υποκατάστατο τους, όπως για παράδειγμα τα εμφυτεύματα, είναι απλά ένα υποκατάστατο και τίποτα δεν μπορεί να αναγεννήσει – τουλάχιστον όχι ακόμη – ένα φυσικό δόντι! Η τελική απόφαση για το εάν θα γίνει εξαγωγή του δοντιού ή προσπάθεια διατήρησης του με οδοντιατρική θεραπεία είναι δική σου. Ωστόσο καλό θα ήταν να γνωρίζεις πρώτα τα υπέρ και τα κατά πριν πάρεις τη μεγάλη απόφαση!
Γιατί να μην βγάλω ένα δόντι
Τα φυσικά δόντια είναι ανθεκτικότερα. Λειτουργούν καλύτερα σε σχέση με τα τεχνητά και η στοματική υγιεινή με στόχο την αποφυγή ουλίτιδας είναι ευκολότερη. Παρόλο που η τεχνολογία των υλικών και οι αποκαταστατικες τεχνικές βελτιώνονται συνεχώς, τα τεχνητά δόντια, είτε είναι εμφυτεύματα είτε είναι στεφάνες και γέφυρες, δεν έχουν την ίδια αντοχή με τα φυσικά μας δόντια. Επιπλέον διατήρηση ενός οδοντικού φραγμού χωρίς κενά αποτρέπει τη μετακίνηση δοντιών. Όταν ένα δόντι εξάγεται, δημιουργείται ένα κενό το οποίο δίνει χώρο για ανεξέλεγκτες μετακινήσεις των διπλανών δοντιών μακροπρόθεσμα. Όταν αυτό συμβεί μπορεί να οδηγήσουν σε ορθοδοντικά προβλήματα, προβλήματα συγκλεισης και συνοδά περιοδοντικά προβλήματα. Ως εκ τούτου μειωμένη ικανότητα μάσησης και πιθανός πόνος δημιουργούν τις συνθηκες για μειωμένη ποιότητα ζωής. Η διατήρηση των δοντιών βοηθάει επίσης στη συντήρηση ενός νεανικού χαμόγελου. Όταν ένα δόντι εξάγεται, αφαιρούνται και οι ρίζες του οι οποίες υποστήριζαν το οστό της γνάθου. Έτσι το οστό σε αυτήν την περιοχή απορροφάται σταδιακά δημιουργώντας κοιλάνσεις που προσδίδουν μια γηρασμενη εμφάνιση. Τέλος εάν το κενό που αφήνει πίσω του το εξαχθέν δόντι φαίνεται στο χαμόγελο, έχει αρνητική επίπτωση στην αυτοπεποίθηση και στον τρόπο που χαμογελάμε – κρύβοντας συνήθως με το χέρι την “προβληματική” πλευρά. Πολύ συχνά συναντάμε ασθενείς που χάνουν το αυθόρμητο χαμόγελο τους γιατί ντρέπονται για την εμφάνιση των δοντιών τους λόγω των πολλών κενών περιοχών από προηγούμενες εξαγωγές.
Διατήρηση ενός χαλασμένου δοντιού στον οδοντικό φραγμό συνδέεται με λιγότερο πόνο συνολικα. Πέραν του πόνου για λίγα 24ωρα μετά την εξαγωγή, η πιθανότητα πρόκλησης ξηρού φατνιου μετά την εξαγωγή είναι ιδιαίτερα υψηλή στους καπνιστές και μπορεί να προκαλέσει αφόρητο πόνο. Ωστόσο όταν το χαλασμένο δόντι θεραπεύεται ενδοδοντικά, η απονεύρωση που ξεκινάει μπορεί να ανακούφισει από τον πόνο άμεσα λόγω της τοπικής χορήγησης αντιμικροβιακών σκευασμάτων στο εσωτερικό της ρίζας του δοντιού. Τοποθετώντας το φάρμακο στην “πηγή του κακού το αποτέλεσμα είναι άμεσο από την πρώτη κιόλας επίσκεψη ενώ συνολικά απαιτούνται λιγότερες επισκέψεις για την ολοκλήρωση της θεραπείας συγκριτικά με την αντικατάσταση ενός δοντιού μετά την εξαγωγή του. Η αντικατάσταση ενός εξαχθέντος δοντιού μπορεί να γίνει είτε με εμφύτευμα είτε με στεφάνη. Αυτό σημαίνει περισσότερες επισκέψεις, μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης της θεραπείας και μεγαλύτερο κόστος. Ακόμη και στην περίπτωση που επιλέξει κανείς να μην αντικαταστήσει το εξαχθέν δόντι, το βιολογικό και ψυχολογικο “κόστος” είναι δύο παράγοντες που δεν θα πρέπει να αμελούνται.
Πως θεραπεύεται ένα δόντι
Πολλοί οι λόγοι για τους οποίους αξίζει να γίνει προσπάθεια διατήρησης των δοντιών στον οδοντικό φραγμό, ωστόσο πως μπορεί να θεραπευτεί ένα δόντι αποτελεσματικά για να μη χρειαστεί εξαγωγή; Η τερηδόνα και η φλεγμονή που μπορεί να προκαλέσει στους βαθύτερους οδοντικούς ιστούς και στο νεύρο του δοντιού αντιμετωπίζονται με ενδοδοντικη θεραπεία ή αλλιώς απονεύρωση. Κατά τη διαδικασία της απονεύρωσης καθαρίζεται το εσωτερικό των ριζών των δοντιών και απολυμαίνεται με ειδικά αντισηπτικά. Στη συνέχεια το δόντι αποκαθίσταται με σφράγισμα, επενθετο ή στεφάνη. Τις περισσότερες φορές τα επενθετα αποτελούν “λύση σωτηρίας” για τα εκτενώς κατεστραμμένα δόντια καθώς αφενός είναι πιο ανθεκτικά από τα σφραγισμα και αφετέρου δεν απαιτούν περαιτέρω τρόχισμα, δηλαδή αποδυνάμωση του υπάρχοντος δοντιού. Ετσι αποκαθίσταται η μασητική λειτουργία του δοντιού και αποφεύγεται η εξαγωγή του,ο χρόνος θεραπείας είναι σύντομος και ανώδυνος καθώς εκτελείται με τοπική αναισθησία.
Πότε πρέπει το δόντι να εξαχθει
Ενώ προτιμάται η διατήρηση του δοντιού στη στοματική κοιλότητα, υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις που επιλέγεται η εξαγωγη του. Σε περιπτώσεις καταγμάτων που εκτείνονται κάτω από το επίπεδο των ούλων ή ακόμη και στη ρίζα του δοντιού, το δόντι χαρακτηρίζεται ως μη αποκαταστάσιμο καθώς δεν υπάρχει θεραπεία που να μπορέσει να το επαναφέρει στην προηγούμενη κατάσταση του και να το καταστήσει λειτουργικό. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση πολλαπλών καταγμάτων στο ίδιο δόντι, καθώς έτσι απομένει ελάχιστη οδοντική ουσία ή λεπτά οδοντικά τοιχώματα που δεν επαρκούν για τη σωστή στήριξη ενός σφραγίσματος, ενός επενθετου ή μιας θήκης.
Σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότερη να εξαντλούνται όλες οι δυνατές θεραπείες πριν καταλήξουμε στην απόφαση για εξαγωγή δοντιού. Χρειάζεσαι μια δεύτερη γνώμη για ένα δόντι που πιστεύεις ότι πρέπει να εξαχθεί; Προγραμμάτισε το ραντεβού σου μέσω της φόρμας ηλεκτρονικού ραντεβού!