ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑ

Τι συμβαίνει στα παιδικά δόντια;

Οι οδοντιατρικές ανάγκες των μικρών ασθενών, διαμορφώνονται και μεταβάλλονται ανάλογα με την ηλικία τους. Η εκμάθηση και τήρηση σωστού προγράμματος στοματικής υγιεινήςαποτελεί προτεραιότητά μας από πολύ μικρές ηλικίες. Πώς βουρτσίζουν τα παιδιά τα δόντια τους; Κατά τον τακτικό οδοντιατρικό έλεγχο, παρακολουθείται η φυσιολογική ανάπτυξη των δοντιών, των μαλακών ιστών και των σκελετικών στοιχείων των γνάθων, διδάσκεται η σωστή στοματική υγιεινή, ελέγχονται οι διαιτητικές συνήθειες και ανιχνεύονται τυχόν βλάβες των οδοντικών δομών. Με την ανατολή των πρώτων μόνιμων δοντιών στην ηλικία περίπου των 6 ετών, γίνεται φθορίωση για την ενδυνάμωση των δοντιών ή κάλυψη των μασητικών επιφανειών με προληπτικές εμφράξεις, τα γνωστά sealants. Στην ηλικία του μικτού φραγμού (6 – 12 ετών), όπου συνυπάρχουν νεογιλά και μόνιμα δόντια, μπορεί να γίνει μία ορθοδοντική εκτίμηση και έγκαιρη πρόληψη τυχόν ανωμαλιών, ενέργεια που συνεπάγεται σε μείωση της μετέπειτα ταλαιπωρίας για τον μικρό ασθενή, και οικονομία χρόνου και δαπανών. Περιπτώσεις οδοντιατρικού επείγοντος στην παιδοδοντιατρική αποτελούν τα οδοντικά τραύματα. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, καταστάσεις που μπορούν να απασχολήσουν έναν έφηβο αποτελεί η ουλίτιδα που επηρεάζεται από τις ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν φυσιολογικά, τυχόν ανάγκες για ορθοδοντική θεραπεία ή και σπάνιες περιπτώσεις ενοχλήσεις που σχετίζονται με τους φρονιμήτες.

Προληπτικές εμφράξεις (sealants)

Μέθοδος κάλυψης της μασητικής επιφάνειας των μόνιμων δοντιών, μόλις αυτά ανατείλουν στη στοματική κοιλότητα, με σκοπό την προστασία τους από την τερηδόνα. Ιδιαίτερα χρήσιμο σε παιδιά των οποίων τα δόντια παρουσιάζουν βαθιές αύλακες.

Η διαδικασία είναι ανώδυνη και απαιτεί λίγα λεπτά. Οι επανέλεγχοι προγραμματίζονται κάθε 6 μήνες και είναι πολύ σημαντικοί για τη μακροβιότητά τους.

Φθορίωση

Το φθόριο αυξάνει την αντίσταση των δοντιών στην προσβολή τους από την τερηδόνα, ενδυναμώνειτη δομή τους και επουλώνειαρχόμενες βλάβες.

Η φθορίωση ενδείκνυται σε παιδιά από 6 ετών και πάνω και επαναλαμβάνεται ανά διαστήματα, ανάλογα με τις ατομικές στοματικές ανάγκες. Σε περιπτώσεις υψηλού τερηδονικού κινδύνου, φθορίωση μπορεί να γίνει και σε μικρότερες ηλικίες. Η διαδικασία είναι ανώδυνη και απαιτεί λίγα λεπτά. Μετά τη φθορίωση αποφεύγεται η κατανάλωση νερού και τροφών.

Πολφοτομή

Πρόκειται για απονεύρωση των νεογιλών δοντιών και πραγματοποιείται όπως και στους ενήλικες όταν οι ρίζες των δοντιών έχουν μολυνθεί, όταν το δόντι έχει νεκρωθεί ή όταν εμφανίσει απόστημα. Ανάλογα με την επέκταση της φλεγμονής, μετά τη διάνοιξη του δοντιού, καθαρίζεται το σηπτικό περιεχόμενο των ριζικών σωλήνων με αντισηπτικά διαλύματα και φαρμακευτικά σκευάσματα και στη συνέχεια εμφράσονται ερμητικά με υλικά ειδικά για νεογιλά δόντια. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού και το στάδιο ανάπτυξης των μόνιμων δοντιών.

Εξαγωγή νεογιλών δοντιών

Παρόλο που τα νεογιλά δόντια αποπίπτουν μόνα τους, σε ορισμένες περιπτώσεις κρίνεται σκόπιμη η εξαγωγή τους από τον οδοντίατρο. Έτσι τα νεογιλά δόντια αφαιρούνται όταν είναι υπερβολικά κατεστραμμένα, σε περίπτωση κατάγματος μετά από τραύμα, όταν παραμένουν περισσότερο από το φυσιολογικό και όταν παρεμποδίζουν τη σωστή ανατολή του μόνιμου διάδοχου δοντιού. Η διαδικασία γίνεται με τοπική αναισθησίακαι είναι ιδιαίτερα απλή και ανώδυνη λόγω των μικρών και συχνά αποροφημένων ριζώνκαι της ανατομίας τους.

Προληπτική Ορθοδοντική

Σημεία ορθοδοντικών ανωμαλιών μπορεί να εκδηλωθούν νωρίς στο στόμα του παιδιού, όπως για παράδειγμα αραιοδοντία, συνωστισμός, στενή υπερώα λόγω στοματικής αναπνοής κλπ και να αντιμετωπισθούν έγκαιρα, εκμεταλευόμενοι τις ευνοϊκές συνθήκες και την ανάπτυξη του στοματογναθικού συστήματος. Έτσι μπορεί ναμειωθεί ο χρόνος της ορθοδοντικής θεραπείας, να ελαχιστοποιηθεί η ταλαιπωρία σε μεγαλύτερη ηλικία ή να αποφευχθεί εντελώς η ορθοδοντική θεραπεία με σιδεράκια.

Παράλληλα, συνήθειες όπως το πιπίλισμα του δαχτύλου κ.ά. μπορούν να ανιχνευθούν και να προληφθούν, περιορίζοντας τις βλαπτικές συνέπειες που αυτές έχουν στην ανάπτυξη των οστών του σπλαγχικού κρανίου. Τέλος, εξαγωγές νεογιλών δοντιών πολύ νωρίς, δημιουργούν κενά, τα οποία εάν αφεθούν θα καταληφθούν από τα γειτονικά δόντια, και δεν θα επιτρέψουν στα μόνιμα διάδοχα δόντια να ανατείλουν φυσιολογικά.

Σε αυτές τις περιπτώσεις τοποθετούνται συσκευές διατήρησης χώρου, που συνήθως είναι ακίνητες συσκευές, συγκολλημένες στα δόντια ή σε μεγαλύτερα κενά κινητά μηχανήματα σαν «μασελάκια», και παρακολουθούνται μέχρι την ηλικία φυσιολογικής ανατολής του μόνιμου δοντιού.