Αισθάνεστε ευαισθησία στα δόντια κυρίως σε ψυχρά ερεθίσματα και απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία του στόματος; Πονάει το δόντι σας στη μάσηση σε μία συγκεκριμένη θέση; Δείτε τι φταίει και πως να το αντιμετωπίσετε άμεσα η βλάβη εξελιχθεί.
Περί τίνος πρόκειται…
Το σύνδρομο ραγισμένου δοντιού είναι ένα οδοντιατρικό πρόβλημα που χαρακτηρίζεται από ευαισθησία των δοντιών κυρίως σε κρύα ερεθίσματα, αλλά και σε απότομες αλλαγές στην θερμοκρασία του στόματος. Επίσης συνυπάρχει πόνος στο δόντι κατά τη μάσηση. Ο πόνος δεν είναι σταθερός, όπως στην περίπτωση χαλασμένου δοντιού ή του οδοντικού αποστήματος. Εμφανίζεται μόνο στο δάγκωμα σκληρών τροφών ή όταν η μάσηση γίνει υπό συγκεκριμένη γωνία. Μία σημαντική λεπτομέρια που διακρίνει τον πόνο από το σύνδρομο του ραγισμένου δοντιού είναι ότι αυτός εμφανίζεται όχι άμεσα τη στιγμή της δήξης, αλλά μόλις ανοίξει η γνάθος και απελευθερωθεί η πίεση που ασκείται μεταξύ των ανταγωνιστών δοντιών. Την ίδια στιγμή, εάν πρόκειται για εκτεταμένη ρωγμή και διαχωρισμό του δοντιού σε 2 τμήματα, τότε μπορεί να συνυπάρχει κινητικότητα του σπασμένου μέρους.
Και γιατί δεν το βλέπω;
Τα δόντια που εμφανίζουν το σύνδρομο μπορεί να έχουν μικρορωγγμές και κατάγματα περιορισμένης έκτασης, ώστε να μην είναι ορατά με γυμνό μάτι ή ακόμη και σε μια ακτινογραφία. Μπορεί μάλιστα να μην είναι ορατό ακόμη και μετά την οδοντιατρική εξέταση και τη λήψη ακτινογραφιών. Επίσης μπορεί να βρίσκεται κάτω από τη γραμμή των ούλων, καθιστώντας ακόμη δυσκολότερο τον εντοπισμό του. Η λήψη λεπτομερούς οδοντιατρικού ιστορικού εστιάζοντας ιδιαίτερα σε περιστατικά τραυματισμών, σε συνήθειες του ασθενούς (πχ. βρουξισμός), διατροφικές ιδιαιτερότητες, διορθώσεις σύγκλεισης, πρόσφατες οδοντιατρικές εργασίες, βοηθά σημαντικά στη διάγνωση του συνδρόμου ραγισμένου δοντιού.
Πώς δημιουργείται η ρωγμή;
Προκαλείται από μία από τις παρακάτω αιτίες ή από συνδιασμό τους.
- Φυσική, συσσωρευμένη με τα χρόνια φθορά.
- Σκληρές τροφές, όπως ξηροί καρποί, καραμέλες.
- Κακές συνήθειες, όπως ονυχοφαγία, κόψιμο κλωστής, δάγκωμα στυλό.
- Βρουξισμός, δηλαδή το ακούσιο τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών.
- Ατυχήματα από πτώσεις και τραυματισμοί σε αθλήματα.
- Τερηδονισμένα δόντια
- Μεγάλα, μαύρα σφραγίσματα.
- Παλιά, λευκά σφραγίσματα.
- Ράγισμα κατά την απονεύρωση.
- Απονευρωμένα δόντια χωρίς προστασία με ένθετο ή θήκη.
- Οδοντιατρικά συμβάματα, π.χ. κατά τη διάρκεια εξαγωγής.
Γιατί πονάει ένα ραγισμένο δόντι;
Μια ρωγμή στη μασητική επιφάνεια του δοντιού ανοίγει σε κάθε μάσηση κάτω απο την πίεση της μάσησης, και κλείνει μόλις σταματήσει η εφαρμογή της πίεσης. Το αντίθετο συμβαίνει με οριζόντιες ρωγμές στις πλαινές επιφάνειες του δοντιού. Εάν η ρωγμή εκτείνεται μέχρι τον πολφό, η κίνηση του ραγισμένου τμήματος προκαλεί ένα οξύ στιγμιαίο πόνο κυρίως κατά τη στιγμή εκτόνωσης της πίεσης. Επίσης οι συνεχείς κινήσεις προκαλούν ερεθισμό του πολφού που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη βλάβη και στην εκδήλωση πολφίτιδας, κάνοντας τα συμπτώματα πιο έντονα και μόνιμα. Το δόντι πλέον μπορεί να πονάει ακόμη και χωρίς κάποιο εξωτερικό ερέθισμα. Ακόμη και αν η ρωγμή δεν είναι πολύ βαθιά και δεν έχει φθάσει στον πολφό αλλά εκτείνεται μόνο μέχρι την οδοντίνη, η μικρής έκτασης κίνηση του ραγισμένου τμήματος κατά τη μάσηση προκαλεί με υδροδυναμικό τρόπο κίνηση του υγρού στα μικροσωληνάτια της οδοντίνης, που μεταφέρεται μέσω των νευρικών απολήξεων μέχρι τον πολφό, προκαλώντας ευαισθησία του δοντιού.
Τι μπορεί να συμβεί;
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σωτήρια για τα ραγισμένα δόντια. Όσο πιο νωρίς αντιμετωπισθεί η ρωγμή, πριν επεκταθεί σε βάθος και επιμολύνει το εσωτερικό του δοντιού, τόσο ευκολότερη θα είναι η θεραπεία, και τόσο καλύτερη πρόγνωση θα έχει. Εάν συμβεί επιμόλυνση του εσωτερικού του δοντιού, που λέγεται πολφός, τότε προκαλείται πολφίτιδα, δηλαδή φλεγμονή του πολφού. Χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση του πολφού και δημιουργία αποστήματος, κάνοντας την απονεύρωση τη μόνη δυνατή θεραπεία. Σε ακόμη σοβαρότερες καταστάσεις, η ρωγμή μπορεί να συνεχίσει να βαθαίνει, εκτεινόμενη προς στη ρίζα του δοντιού, και να φτάσει σε σημείο να χωριστεί το δόντι στα δύο οδηγώντας στην ανάγκη εξαγωγής του σπασμένου δοντιού, ή της ρίζας που αποχωρίστηκε εάν πρόκειται για οπίσθιο, πολύρριζο δόντι, διατηρώντας στον οδοντικό φραγμό το υπόλοιπο δόντι.